Cudze chwalicie, swego nie znacie - wernisaż w Galerii Kotłownia

Pomysłodawcą kolekcji malarstwa współczesnego jest  Eugeniusz Ochnio. Pod koniec lat 70. zaczął on tworzyć zbiory garwolińskiego domu kultury. Wówczas zakupiono obrazy takich artystów jak: Henryk Stażewski, Stefan Gierkowski, Alfred Lenica, Maria Anto.

– Wiele osób nie wie, jak bardzo interesujące, cenne i wartościowe prace posiada nasz ośrodek kultury. Jest dokładnie tak, jak w znanym powiedzeniu: „Cudze chwalicie, swego nie znacie. Sami nie wiecie, co posiadacie”.  Stąd też tytuł wystawy. Chciałam, by mieszkańcy Garwolina mogli zobaczyć wysokiej klasy prace malarskie tutaj, u siebie. Zdarza się, że, wybieramy się do Warszawy na wystawy znanych twórców, a przecież mamy je w zasięgu ręki. Bezpośredni kontakt z nimi, mam nadzieję, przyczyni się do większego zainteresowania ich twórczością – mówi Luiza Kondej, kustosz Galerii Kotłownia.

Niestety z uwagi na niesprzyjający splot wydarzeń na wernisażu nie będzie obecny twórca kolekcji – Eugeniusz Ochnio. Mimo swojego wieku jest on artystą aktywnym i właśnie realizuje projekt poza Garwolinem. Obiecał jednak odwiedzić ekspozycję i opowiedzieć o zbiorach. – Zapraszam do pilnego śledzenia profilu Galerii Kotłownia. Będziemy informować o ewentualnym spotkaniu z nim – zapewnia Luiza Kondej.

Pojedyncze obrazy kolekcji były prezentowane w poprzednich latach podczas wystaw tematycznych (np. o pejzażu). Podczas najbliższego wernisażu Galeria Kotłownia pokaże całościową koncepcję kolekcji, z wyłączeniem jedynie kilku obrazów, których stan wymaga odrestaurowania. Zaprezentowane zostaną m.in. prace artystów takich jak: Jan Lis, Julian Henryk Raczko, Henryk Stażewski, Lech Okołów, Jacek Siudziński, Rajmund Ziemski, Stefan Gierowski, Alfred Lenica, Edward Dwurnik, Maria Anto, Jan Betley i Edmund Burke.
@@@
Wystawę „Cudze chwalicie, swego nie znacie” można oglądać do 7 lutego.

Poniżej biogramy niektórych twórców.

Jan LIS

Urodził się w 1932 w Wincentowie na Lubelszczyźnie. W 1960 otrzymał dyplom w pracowni J. Kurzatkowskiego na Wydziale Architektury Wnętrz warszawskiej ASP. W latach 1956-58 studiował również u Marka Włodarskiego, a w latach 1958-60 u Jana Cybisa.
W 1962 został asystentem w pracowni malarstwa B.T. Urbanowicza na Wydziale Architektury Wnętrz. Od 1989 jest profesorem na tej uczelni. Od 1963 zaczął zajmować się malarstwem. W 1976 był laureatem nagrody Krytyki Artystycznej im. C.K. Norwida. Do swoich obrazów włączał często fragmenty tkanin, suchych liści, czy kwiatów. W latach 70. zaczął realizować instalacje, kompozycje zestawiane z trójwymiarowych obiektów konstruowanych z drewna, bądź pni drzew.

Julian Henryk RACZKO

Urodził się w 1936 r. w Warszawie. Ukończył Politechnikę Warszawską, gdzie w latach 1960–1971 pracował jako asystent. 1963–1965 odbył studia malarstwa jako wolny słuchacz pod kierunkiem m.in. Jana Betleya i Aleksandra Kobzdeja, profesorów ASP w Warszawie. W 1965 został przyjęty do ZPAP. 1967 założył z malarzami, członkami Okręgu Warszawskiego ZPAP, Grupę 7. Grupa istniała trzy lata. 1979 współtworzył stałą galerię polskiej sztuki współczesnej przy Ośrodku Kultury w Garwolinie. 1989–2001 prowadził pracownię rysunku dla studentów III, IV i V roku na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie. 5 marca 1992 otrzymał kwalifikację I stopnia w dziedzinie grafiki (Wydział Grafiki ASP w Warszawie). 28 października 1994 otrzymał kwalifikację II stopnia w dziedzinie sztuki plastycznej (Wydział Malarstwa, Grafiki i Rzeźby PWSSP we Wrocławiu).1996–1999 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Grafiki ASP w Warszawie. 17 sierpnia 1999 prezydent RP nadał artyście tytuł naukowy profesora sztuk plastycznych.

Henryk STAŻEWSKI

Urodził się w 1894, w Warszawie, zmarł w 1988 tamże. Legenda sztuki awangardowej w Polsce. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1913-20. W początkach kariery malował martwe natury. Przejściowo wystawiał z ugrupowaniem „Formiści” (1922). Wziął też udział w Wystawie Nowej Sztuki w Wilnie w 1923 roku. O tego czasu tworzył pod wpływem konstruktywizmu. Obok kompozycji malarskich trudnił się grafiką książkową, projektował wnętrza, sprzęty, a także scenografie – były to w większości prace teoretyczne i studyjne. Polskie i międzynarodowe ugrupowania awangardy, z którymi wystawiał i współpracował jako publicysta, to kolejno: „Blok” (1924-1926), „Praesens” (1926-1930), „Cercle et Carré” (1929-1931), „Abstraction-Création” (1931-1939), „a. r.” (1932-1939). Należał też do Koła Artystów Grafików Reklamowych (1933-1939). W 1930 był współorganizatorem zbiórki dzieł artystów międzynarodowej awangardy przeznaczonych dla muzeum łódzkiego (obecnie w Muzeum Sztuki w Łodzi). Po II wojnie mieszkał i działał w Warszawie. W latach 40. i 50. podejmował próby dostosowania się do postulatów sztuki figuratywnej. Z tego okresu pochodzą rysunkowe i malarskie kompozycje o tematyce pracy, budowy, a także projekty monumentalne. Po 1956, uznawany powszechnie za patrona polskiej awangardy, uprawiał już wyłącznie abstrakcję o konstruktywistycznym rodowodzie. Tworzył cykle prac, będących studiami płaszczyzn, linii, kolorów w różnych układach względem siebie. Był laureatem wielu nagród i odznaczeń krajowych i zagranicznych, w tym Nagrody Herdera (Wiedeń 1972).

Lech OKOŁÓW

urodził się w 1933 r. w Warszawie. Studiował na wydziale malarstwa Akademi Sztuk Pięknych w Warszawie. Dyplom uzyskał w 1969 r. Współzałożyciel i członek grupy “Rekonesans”. Prezentował swoje prace na ponad trzydziestu wystawach indywidualnych w kraju i za granicą. Brał udział w dwudziestu sześciu prezentacjach sztuki polskiej za granicą i wystawach międzynarodowych. Jest laureatem wielu nagród w tym nagrody im. Jacka Malczewskiego, srebrnego wawrzynu olimpijskiego, nagrody Polskiego Komitetu Olimpijskiego za malarstwo, pierwszej nagrody za malarstwo firmy TALENS. Uprawia malarstwo i jest autorem wielu realizacji malarstwa monumentalnego i witraży.

Jacek SIUDZIŃSKI

Urodził się w 1957 r. w Mińsku Mazowieckim. Jest absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W latach osiemdziesiątych aktywnie uczestniczył w ruchu kultury niezależnej, licznie wystawiając. Malował wówczas wielkoformatowe obrazy o tajemniczym egzystencjalnym nastroju i niepokojącej treści i formie. Były to sceny figuralne osadzone w nierealnych wnętrzach, malowane w sposób wskazujący na wielką biegłość warsztatową i talent autora. Autor stacji Drogi Krzyżowej w jednym z kościołów niemieckich, rekonstruktor malowideł sakralnych. Poza Polską jego prace wystawiane były w Galerii Ars Polonia w Dusseldorfie, Art Cologne w Kolonii, Walter Bischoff Gallery w Chicago oraz Muzeum Sztuki Współczesnej w Paryżu.

Rajmund ZIEMSKI

Urodził się w 1930 r. a zmarł w 2005. Studiował malarstwo w latach 1949-1955 pod kierunkiem Artura Nachta-Samborskiego w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W roku dyplomowym wziął udział w Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki w warszawskim Arsenale. Od 1958 wykłada na macierzystej uczelni, prowadząc w niej pracownię malarstwa. Prowadzący ją profesor jest również autorytetem artystycznym, jednym z najwybitniejszych przedstawicieli nurtu abstrakcji niegeometrycznej w polskim malarstwie powojennym. We wczesnym cyklu „Ptaki“ (1957-1958) operował kształtami bardzo uproszczonymi, malowanymi impasto na tłach zazwyczaj ciemnych, często o bogatej fakturze. Od początku lat 60. obrazy Ziemskiego przybrały charakterystyczny kształt wydłużonego prostokąta, w którego polu, niczym rozpięte, dramatyczne płachty, rozpościerały się aluzyjne pola koloru i faktury. Nosiły tytuły sugerujące związki z naturą, jednak górę w nich bierze zainteresowanie malarza kolorem i materią, traktowanymi autonomicznie, w oderwaniu od jakichkolwiek sugestii przedmiotowych. Te powróciły w znamiennym epizodzie z połowy lat 60., kiedy to artysta włączał w strukturę swych obrazów, często wtedy łączonych w Tryptyki, fotograficzne wizerunki twarzy ludzkich. Potem zarzucił ten proceder na rzecz dalszego rozwijania prób kolorystycznych, idących w kierunku ostrych kontrastów i niekiedy kakofonicznych zestawień. Pozostaje przy tym przy ustalonym jeszcze w latach 60. sposobie tytułowania i oznaczania prac (wielki, malowany do dziś cykl „Pejzaże“ z obrazami numerowanymi liczbą łamaną przez datę roczną).

Stefan GIEROWSKI

Urodził się w 1925 w Częstochowie. Studiował malarstwo w ASP w Krakowie (m. in. u Jerzego Fedkowicza i Zbigniewa Pronaszki) i historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1949 przeniósł się do Warszawy. W 1955 wziął udział w wystawie w Arsenale. W tym okresie uprawiał malarstwo figuratywne o akcentach egzystencjalistycznych. W 1957 powstał pierwszy obraz oznaczony numerem I – od tej pory artysta nie stosuje literackich tytułów, nazywając swe prace „Obrazami” i numerując je liczbami rzymskimi. Artysta związał się z warszawską Galerią Krzywe Koło, gdzie miał wystawy indywidualne w 1957 i 1959. Jego obrazy wyłamują się z definicji zarówno abstrakcji typu informel, jak też sztuki postkonstruktywistycznej, choć noszą cechy obydwu tych kierunków. Odznaczają się, zwłaszcza we wczesnym okresie, wyszukaną grą faktury i kolorów, co pozwala widzieć w Gierowskim kontynuatora szkoły polskiego koloryzmu. W latach 1961-1995 Gierowski był pedagogiem w Akademii warszawskiej, od 1976 – profesorem, w latach 1975-1981 dziekanem Wydziału Malarstwa. Prowadził pracownię wyróżniającą się programem i poziomem intelektualnym, z której wyszło wielu wybitnych malarzy. W 1983 został wybrany przez Senat Akademii na rektora, lecz wybór nie został zatwierdzony przez władze. Przyczyniła się do tego postawa artysty wobec stanu wojennego – w czym również był wzorem dla swych uczniów.

Alfred LENICA

Polski malarz, ojciec Jana Lenicy i Danuty Konwickiej. Teść Tadeusza Konwickiego. Studia rozpoczął w 1922 roku na wydziale prawno-ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego. Równolegle studiował muzykę w Konserwatorium Muzycznym. Swoje malarskie zainteresowania pogłębiał studiując w Prywatnym Instytucie Sztuk Pięknych prowadzonym przez Adama Hannytkiewicza. W latach 30. Alfred Lenica malował obrazy figuratywne, przede wszystkim martwe natury i pejzaże, wzorując się na kubizmie. Na początku wojny rodzina Leniców wysiedlona z Poznania udała się do Krakowa. Czas wojny był przełomowy w karierze malarza. Krakowskie środowisko artystyczne skupione wokół Tadeusza Kantora, a zwłaszcza przyjaźń z Jerzym Kujawskim zaowocowała pogłębieniem zainteresowań malarza awangardą. W 1945 roku Alfred Lenica powrócił do Poznania, gdzie zaangażował się w działalność artystyczną. W 1947 został współzałożycielem awangardowej grupy 4F+R. Po latach prób i poszukiwań, Lenica coraz silniej dążył ku abstrakcji i taszyzmowi. W 1948 roku wziął udział w I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie zorganizowanej przez Tadeusza Kantora. Obok poszukiwań i fascynacji abstrakcją, Alfred Lenica aktywnie współuczestniczył w nurcie socrealistycznym, tworząc wiele realistycznych obrazów w początku lat 50. W pierwszej połowie lat 50., w okresie socrealizmu, Lenica przerwał swoje twórcze eksperymenty, zwracając się w stronę wprowadzonej politycznym nakazem doktryny artystycznej. Z racji swoich przekonań politycznych był to dla niego powrót do malowanych już w latach 30. obrazów zaangażowanych społecznie i politycznie. Namalował wówczas takie obrazy, jak „Młody Bierut wśród robotników” (1949), „Pstrowski i towarzysze”, „Przyjęcie do Partii”, „Czerwony plakat” (1950). Na własny użytek próbował też łączyć eksperymenty formalne z ideowo zaangażowaną tematyką, jak w pracy „Tracimy dniówki” z 1953 roku, w której zastosował kolaż i monotypię. Od 1955 roku wyklarował się ostatecznie styl malarski Alfreda Lenicy, który będzie mu towarzyszył aż do śmierci. Styl ten był połączeniem taszyzmu, surrealizmu, informelu i drippingu. Powstawały obrazy olejne o dużych formatach malowane w technice wypracowanej wcześniej przez artystę (uzyskiwanie prześwitów koloru spod kolejnych warstw farby), którą następnie udoskonalał i rozwijał. Lenica chętnie posługiwał się lakierami oraz farbami przemysłowymi. Prezentował styl malarstwa abstrakcyjnego o odcieniu surrealistyczno-ekspresjonistycznym. Lenica wiele podróżował; na zaproszenie ONZ przebywał na przełomie 1959/60 roku w Genewie, gdzie w siedzibie tej organizacji wykonał malowidło ścienne „Trzy żywioły” (Woda, Ogień i Miłość). Utrzymywał stały kontakt z rodzimą awangardą artystyczną, wystawiał z Grupą Krakowską, brał udział w większości plenerów w Osiekach koło Koszalina, uczestniczył w sympozjum „Sztuka w zmieniającym się świecie” w 1966 roku w Puławach.

Edward DWURNIK

Urodził się w 1943 r. w Radzyminie, a zmarł w Warszawie w 2018 r. Studiował w warszawskiej ASP w latach 1963-70. W czasie studiów, począwszy od 1965 roku rozpoczął cykl „Podróże autostopem”, w którym portretował miasta i miasteczka z perspektywy „ptasiego lotu”. W polu zainteresowania artysty, poza architekturą, znalazło się życie i obyczaje mieszkańców. W latach 1972-78 powstaje cykl „Sportowcy”, w którym przedstawił ludzi marginesu, cwaniaków, palaczy najtańszych wówczas papierosów marki „Sport”. Około roku 1980 nastąpiło połączenie cyklów „Sportowcy” i „Robotnicy” (realizowanego od ok. 1975 r. ). Szyderstwo i krytyka z prowadzących „sportowe” życie współziomków była reakcją na nachalne, instrumentalne gloryfikowanie klasy robotniczej przez ówczesną propagandę, zostały zarzucone na rzecz poczucia solidarności z portretowanymi ludźmi. Obrazy z cyklu „Warszawa” (1981 r.), proroczo antycypowały wprowadzenie stanu wojennego w Polsce. W cyklu „Droga na Wschód” (1989 – 1991) upamiętnił ofiary stalinowskiego komunizmu, w cyklu „Od Grudnia do Czerwca” (1990 – 1994) oddał pamięć ofiarom stanu wojennego w Polsce. W cyklu „Niech żyje wojna!” powstałym pod wrażeniem wojen na Kaukazie i Bałkanach artysta słał przesłanie – ostrzeżenie. Ostanie cykle artysty to: „Wyliczanka”, „Diagonale”, „Kwiaty”, powrót do „Podróży autostopem” i „Błękitne”. Dwurnik był autor ponad 3 tysięcy obrazów stanowiących niepowtarzalną, artystycznie ujętą kronikę życia, obyczaju, materialnego i duchowego zapisu współczesnej, polskiej kultury.

Maria ANTO

Właściwie Maria Antoszkiewicz-Czarnecka. Urodziła się w 1936 roku w Warszawie, a zmarła w 2007 r. Malarka i poetka. Studiowała na ASP w Warszawie w pracowniach profesorów S. Płużańskiego i M. Byliny. Dyplom uzyskała w 1960 roku. Zadebiutowała dwa lata później wystawą indywidualną w Galerii Sztuki MDM w Warszawie. W 1963 roku reprezentowała Polskę na Biennale w Sao Paulo. Wielokrotnie brała udział w białowieskich plenerach malarskich. W czasie stanu wojennego aktywnie uczestniczyła w ruchu kultury niezależnej. Tworzyła portrety, pejzaże i martwe natury. Wypracowała swój własny niezwykle poetycki styl malarski, inspirowany malarstwem włoskiego trecento, naiwnym realizmem, surrealizmem, twórczością Marca Chagala oraz poezją.

Jan BETLEY

Urodził się w 1908 a zmarł w 1980 r. Studia malarskie rozpoczął w latach 1930 r. w warszawskiej ASP pod kierunkiem Tadeusza Pruszkowskiego; dyplom uzyskał w 1946 u Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Należał do „Grupy Czwartej”, wywodzącej się z kręgu uczniów Pruszkowskiego, z którymi jeździł na plenery do Kazimierza. W 1936 wziął udział w wystawie grupy w salonie warszawskiego IPS-u. Wystawiał też z Blokiem ZPAP, w kraju i za granicą, m.in. w 1936 w Berlinie. Po wojnie od 1948 wykładał w ASP w Warszawie, jako docent wydziału malarstwa. Malował przede wszystkim realistyczne pejzaże – warszawskie zaułki, widoki z Kazimierza, Sandomierza, Płocka czy Bukowiny Tatrzańskiej. Tworzył także portrety i obrazy batalistyczne z czasów drugiej wojny światowej.

Edmund BURKE

Urodził się w 1912 r. w Warszawie, a zmarł w 1999 tamże) polski malarz i grafik, autor polichromii Starego i Nowego Miasta w Warszawie. W latach 1931–1935 studiował w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa pod kierunkiem profesorów: Edwarda Butrymowicza i Mieczysława Schulza. Od 1935 do 1939 był studentem ASP w Warszawie pod kierunkiem profesorów Felicjana Szczęsnego Kowarskiego i Leonarda Pękalskiego. Dyplom obronił dopiero po wojnie – w 1946, u prof. Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Komendy Głównej AK – Oddział VI Biura Informacji i Propagandy. Jako artysta-plastyk uczestniczył w działaniach akcji „N”. W jego mieszkaniu znajdowała się jedna ze skrytek „enowców”. W 1941 uczestniczył w akcji wykradzenia z rąk niemieckich aresztowanego przez Gestapo Stanisława Tomaszewskiego ps. „Miedza”. Wraz z Mieczysławem Jurgielewiczem był autorem plakatu „Do broni, w szeregach AK!” – wykonanego w pierwszych dniach sierpnia 1944. Uczestnik powstania warszawskiego. Po kapitulacji, wyszedł z Warszawy z ludnością cywilną. W latach 1954–1960 był odpowiedzialny za projektowanie i nadzorowanie zdobień freskami i sgraffito elewacji kamieniczek na odbudowanym ze zniszczeń wojennych Starym i Nowym Mieście w Warszawie.