Archeolodzy odkryli pozostałości po dwóch wojnach światowych i Bitwie Warszawskiej 1920 r. Piaszczyste wydmy w okolicy Wiązowny w ciągu 30 lat wykorzystane zostały do celów obronnych przez trzy różne armie. Na tak zwanym Przedmościu Warszawskim tworzono fortyfikacje polowe trzykrotnie. W czasie I wojny światowej umocnienia wznosiły oddziały armii niemieckiej a w czasie Bitwy Warszawskiej wykorzystali je Polacy. Podczas II wojny światowej starą linię obrony wykorzystali znów Niemcy, a po ich

wyparciu w ich sąsiedztwie rozlokowały się oddziały Armii Czerwonej. I właśnie tylko w okolicy Wiązowny, na stanowisku archeologicznym Emów 7, fortyfikacje te nakładają się na siebie.



Udało się odsłonić pozostałości po schronie biernym, wyposażeniu żołnierzy, a także dużą ilość łusek po nabojach. Ciekawym i unikatowym odkryciem jest biegnący zaraz obok okop wykorzystywany bojowo w sierpniu 1920 roku w trakcie trwania Bitwy Warszawskiej. Okop przebadano na odcinku około 40 metrów i pozyskano z niego bardzo dużą ilość zabytków, miedzy innymi odkryto destrukt karabinu mauser.

Bardzo ciekawe są znaleziska dotyczące życia codziennego żołnierzy, takie jak pudełko po paście do butów, naparstek i igły do szycia czy para kobiecych kolczyków. W tym samym miejscu znajdują się również obiekty z czasów II wojny światowej w postaci okopów pod moździerz oraz ukryć dla pojazdów.

Ślady umocnień przedmościa wykonanego przez Niemców w latach 1941-44 zarejestrowano również na stanowisku Wola Karczewska 8. Odkryto tam pozostałości po rowie przeciwpancernym oraz okopy punktu oporu kontrolującego szosę Lublin-Warszawa.

Fot. Krzysztof Nalewajko
GDDKiA