Autor publikacji jest znanym antropologiem i archeologiem oraz kierownikiem Pracowni Antropologicznej w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie.
Prowadzenie spotkania powierzono Barbarze Jabłońskiej, prezes czerskiego Oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami oraz dr. Wojciechowi Brzezińskiemu, dyrektorowi Państwowego Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Autor zaprezentował swoje dzieło w formie prezentacji multimedialnej, podczas której pokazał unikatowe fotografie oraz ludowe pieśni regionalne.
Poza tym przemawiali recenzenci dzieła, profesorowie Marian Pokropek z Muzeum Polskiej Sztuki Ludowej w Otrębusach oraz Karol Piasecki z Uniwersytetu Szczecińskiego. W programie zawarto też wystąpienia dr Katarzyny Czarneckiej na temat archeologii regionu czerskiego, Andrzeja Stańskiego o tradycjach flisackich i Paulina Zduńczyka o rybołówstwie wiślanym. Wreszcie Magdalena Lica-Kaczan z Muzeum Mazowieckiego z Płocka zaprezentowała wystawę na temat osadnictwa olęderskiego na Mazowszu.
Uczestnikom, którzy mimo jesiennej pogody dopisali, zapewniono też występy zespołu Łużycanki z Gassów, Czernideł i Łęgu oraz zespołu Czerwieńsza Strona Jabłka. Nie zabrakło również degustacji łużyckich potraw, w szczególności pierogów, pyz-przecieraków, barszczu chrzanowego oraz tzw. sytochy.
@@@
Jednak najważniejszym wydarzeniem imprezy było spotkanie z autorem monumentalnego dzieła poświęconego zapomnianemu przez badaczy, regionu łużyckiego. Książka jest pomnikiem historii, nie tylko ze względu na treść, bowiem, sam jej rozmiar i objętość – 300 stron, kilkaset zdjęć, format A3 każą pochylić głowę przed ogromną pracą dokonaną przez Ł. M. Stanaszka.
Sprawa łużycka nie jest nową dla mieszkańców powiatów garwolińskiego, piaseczyńskiego, otwockiego i warszawskiego, ponieważ omawiane Łużyce leżą w tym obszarze w dolinie Wisły pomiędzy dawnymi ujściami Pilicy i Wilgi od południa oraz Wilanówki i Świdra do Wisły. W Garwolińskiem należą do nich wsie: Sambodzie, Nieciecz i Goźlin Mały. Rodowici mieszkańcy z dumą okazywali radość, że ich teren jest w taki sposób promowany.
Pomnik historii o Łużycach
Książka podzielona jest na kilka rozdziałów, w których Autor omawia kolejno położenie geograficzne Łużyca, genezę nazwy Ług, Łużyce, Powiśle, Podole, tożsamość Łużycoków, Polesoków, Zawiślaków, Górniaków-Kamieniorzy, Oryli, Olędrów, Turków, Tatarów i Żydów z uwzględnieniem ich zwyczajów i kultury materialnej, powodzie wiślane, wygląd i stroje Łużycan.
Uzupełnia wszystko dotychczas niepublikowanymi tekstami pieśni, przyśpiewek i powiedzeń związanych z Łużycem. W świetle badań Ł. M. Stanaszka świadomość odrębności etnograficznej na Łużycu wywodzi się ze sposobu życia mieszkańców brzegu i samej rzeki, którzy od wieków byli związani z wodą, co też nie znajdowało zrozumienia u ludzi mieszkających powyżej terenów zalewowych.
Z drugiej strony wpływ na pogłębienie odrębności mieli przede wszystkim flisacy-oryle z Małopolski, którzy spławiali towary Wisła oraz koloniści olęderscy, potomkowie zgermanizowanych Słowian Połabskich, którzy nad Wisłą powrócili do swej pierwotnej Ojczyzny i języka. Poza źródłami pisanymi i wspomnieniami tezę tę potwierdziły badania genetyczne.
Praca dedykowana jest niezliczonym pokoleniom przodków, którzy stworzyli kulturę regionu nadwiślańskiego. Będzie ona też dla kolejnych pokoleń drogowskazem i źródłem wspomnień o własnej tradycji łużyckiej będącej częścią różnorodnej pod względem etnograficznym Polski.
Zdjęcia: Mariusz Rombel
reklama
Komentarze (0)